Poczta Polska wyemitowała 30 września 2025 roku okolicznościowy znaczek z okazji 75-lecia Polskiego Związku Filatelistów (PZF). Emisja, o nominale 4,90 zł, upamiętnia działalność Związku, który formalnie powstał w 1950 roku. Projekt graficzny autorstwa Agnieszki Sancewicz przedstawia Odznakę Członka Honorowego PZF oraz motyw lupy, nawiązując do pracy filatelistów.

Spis treści:

• Emisja znaczków 75 lat Polskiego Związku Filatelistów (PZF)

• Jak wygląda znaczek pocztowy na 75-lecie PZF?

• Parametry znaczka Polski Związek Filatelistów

• Rozwój organizacyjny: historyczne dane PZF

• Analiza znaczenia waloru i kontekst historyczny

  
  

Emisja znaczków 75 lat Polskiego Związku Filatelistów (PZF)

Wydanie filatelistyczne jest dokumentem upamiętniającym 75 lat działalności Polskiego Związku Filatelistów - najważniejszej organizacji zrzeszającej kolekcjonerów w Polsce. Związek, który powstał formalnie w 1950 roku, odpowiada za rozwój i popularyzację filatelistyki, organizację wystaw krajowych i międzynarodowych oraz prowadzenie działalności badawczej i wydawniczej.

Poprzednie emisje Poczty Polskiej związane z PZF

Upamiętnianie organizacji filatelistycznych na znaczkach jest udokumentowaną tradycją Poczty Polskiej. W historii polskiej filatelistyki znajdują się analogiczne emisje, które stanowią bezpośrednie odniesienie do działalności PZF:

• Emisje Jubileuszowe: Najważniejszą analogiczną emisją był znaczek wydany z okazji 50-lecia PZF (12.10.2000 r.).

• Emisje Zjazdowe i Wystawowe: Poczta Polska dokumentowała również najważniejsze spotkania i wystawy, wydając walory okolicznościowe z okazji ogólnopolskich zjazdów (np. XVII Zjazd PZF w 1998 r. lub III Zjazd PZF w 1954 r.).

Emisja z 2025 roku kontynuuje ten cykl, potwierdzając ważną rolę PZF w polskiej kulturze kolekcjonerskiej.

Jak wygląda znaczek pocztowy na 75-lecie PZF?

Projekt graficzny walorów został opracowany przez Agnieszkę Sancewicz, a ich szata graficzna jest ściśle związana z symboliką organizacyjną PZF.

Znaczek Pocztowy na 75-lecie Polskiego Związku Filatelistów - Emisja 2025

Projekt znaczka Polski Związek Filatelistów 75-lecie

Znaczek, o kształcie kwadratu (40,5 x 40,5 mm), przedstawia dwa kluczowe elementy:

1. Odznakę Członka Honorowego PZF: Centralnie umieszczony motyw to złota odznaka otoczona wieńcem laurowym. Symbolizuje ona najwyższe uznanie w środowisku filatelistycznym.

2. Lupę: W tle kompozycji widoczna jest lupa. Jest to popularne narzędzie filatelistyczne symbolizujące analizę i badawczy aspekt filatelistyki, niezbędny do oceny i klasyfikacji walorów.

Koperta FDC i walory towarzyszące

Koperta Pierwszego Dnia Obiegu (FDC) ukazuje archiwalną fotografię sztandaru Polskiego Związku Filatelistów. Sztandar ten został ufundowany przez Ministerstwo Łączności w 1980 roku i jest historycznym elementem tożsamości Związku. Emisja była dostępna również w ramach abonamentu na arkusiki Poczty Polskiej.

Parametry znaczka Polski Związek Filatelistów

Zastosowanie techniki rastra stochastycznego (ang. *stochastic screen*) umożliwiło uzyskanie wysokiej jakości odwzorowania detali i płynniejszych przejść tonalnych.

Rozwój organizacyjny: historyczne dane PZF

Choć formalna data powstania Polskiego Związku Filatelistów to 1950 rok, korzenie zorganizowanego ruchu filatelistycznego w Polsce sięgają początku XX wieku.

Początki i struktura przedwojenna

• Początki zorganizowane: Kluby filatelistyczne funkcjonowały już w okresie zaborów (np. Kraków, Rzeszów).

• Zjednoczenie przedwojenne: W 1936 roku zalegalizowano Związek Stowarzyszeń Filatelistycznych, będący ogólnokrajową strukturą zrzeszającą lokalne oddziały.

Utworzenie i ewolucja PZF po 1950 roku

Reaktywacja działalności po II wojnie światowej doprowadziła do ujednolicenia struktur:

• Data formalna: 21 czerwca 1950 roku: dzień wpisu Polskiego Związku Filatelistów do rejestru stowarzyszeń.

• I Zjazd (październik 1950): Ustanowienie statutu i powołanie dziesięciu oddziałów terenowych, co zapoczątkowało centralne zarządzanie ruchem filatelistycznym.

• Rola międzynarodowa: PZF jest członkiem Międzynarodowej Federacji Filatelistyki (FIP) od 1955 roku, co pozwala na reprezentację polskiej filatelistyki na forum światowym.

• Działalność edukacyjna: Organizacja wspiera badania poprzez Polską Akademię Filatelistyki (od 1988 r.) i wydaje specjalistyczne publikacje, w tym miesięcznik „Filatelista”.

  
  

Analiza znaczenia waloru i kontekst historyczny

Znaczek upamiętniający 75-lecie PZF ma duże znaczenie dla filatelistów ze względu na jego kontekst historyczny i rocznicowy. Świetnie wpisuje się w tematykę znaczków pocztowych o tematyce filatelistycznej. Jest to walor dokumentujący długotrwałą i zorganizowaną działalność polskiego ruchu kolekcjonerskiego, stanowiącą nieprzerwany ciąg od 1950 roku. Emisja ta jest zapisem kolejnego, ważnego jubileuszu Związku, kontynuując serię rozpoczętą w 2000 roku i nawiązując do wcześniejszych wydań zjazdowych.

Walor podkreśla aktywność Związku w edukacji (Polska Akademia Filatelistyki) oraz na forum międzynarodowym (członkostwo w FIP od 1955 r.). Nakład wynoszący 116 000 sztuk to standardowy poziom dla tego typu walorów okolicznościowych. Fakt, że został on wydany z zastosowaniem techniki rastra stochastycznego, jest istotny z punktu widzenia technicznego i graficznego. Znaczek został wpisany do katalogu Fischer pod numerem 5480 i jest ważnym elementem kolekcji, dla wszystkich pasjonatów polskiej filatelistyki.

Czytaj również:

• Zbieranie znaczków dla początkujących

• 30-lecie Poczty Polskiej

• Jaki metodami drukowane są znaczki pocztowe