Brzana to ryba słodkowodna z rodziny karpiowatych. To jedna z większych ryb w swoim gatunku. Jej kolor może być zielonkawy, brązowy lub oliwkowy, a na bokach często występują ciemne paski. Brzana zamieszkuje głównie rzeki, ale można ją również spotkać w jeziorach i innych zbiornikach wodnych. To ryba stadna, która najczęściej przebywa w głębokich miejscach z szybkim nurtem. Brzana jest drapieżnikiem i głównie żywi się małymi rybami, ale może też jeść pokarm roślinny. Brzana jest cenną rybą gospodarczą, ale także ważnym elementem ekosystemu. Jednym z głównych zagrożeń dla populacji brzany jest zanieczyszczenie wody. Brzana jest bardzo wrażliwa na zanieczyszczenia, nawet niewielkie ilości mogą doprowadzić do jej śmierci. Zanieczyszczenia mogą pochodzić z różnych źródeł, takich jak ścieki przemysłowe, rolnictwo i wydobycie.

Czym jest ryba brzana?

Brzana (Barbus barbus) to słodkowodna ryba z rodziny karpiowatych, typowa dla rzek Europy Środkowej i Zachodniej. Jest to ryba denna o wydłużonym, prawie cylindrycznym kształcie i płaskim brzuchu, którego długość może osiągnąć do 100 cm, a waga do około 2,7 kg. Charakterystyczne cechy brzany to ryjkowaty pysk z czterema wąsikami na górnej wardze i mięsista dolna warga. Grzbiet brzany ma kolor od brązowego do oliwkowozielonego, boki są złociste, a brzuch biały.

Brzany preferują szybkie, czyste wody rzeczne z dużą ilością tlenu i żwirowatym dnem. Są wszystkożerne żywiąc się głównie robakami, mięczakami oraz larwami ukrywającymi się pod dnem rzeki, ale nie pogardzą również jajami i larwami innych gatunków oraz roślinnością wodną. Brzana jest rybą stadną, najbardziej aktywną o świcie i zmierzchu. Okres tarła przypada na wiosnę, kiedy temperatura wody wzrasta powyżej 15°C. Samica podczas tarła uderza ogonem w żwir, tworząc miejsce na złożenie i zabezpieczenie jaj.

Metody połowu brzany obejmują techniki gruntowe i spławikowe, a typowe przynęty to między innymi żółty ser, robaki, dżdżownice i groch. Okres ochronny dla tej ryby trwa od stycznia do czerwca, z dodatkowymi ograniczeniami związanymi z lokalizacją i sezonem. Jej populacje są zagrożone z powodu zmian środowiskowych i zanieczyszczeń. To stało się motywem znaczka pocztowego w nowej emisji Poczty Polskiej.

Znaczek pocztowy Ryba Brzana

Znaczek pocztowy Ryba Brzana – Podwodna fauna i flora

Poczta Polska wydała znaczek pocztowy poświęcony rybie brzanie w ramach serii "Podwodna fauna i flora". Pierwsza emisja znaczka miała miejsce 25 kwietnia 2024 roku. Na znaczku w formacie 43 x 31,25 mm, wydrukowanym techniką offsetową na papierze fluorescencyjnym, przedstawiono wizerunek brzany.

Co ciekawe, ciało ryby na grafice zostało oznaczone symbolami pierwiastków chemicznych, które zanieczyszczają jej naturalne środowisko. To podkreśla problemy ekologiczne związane z zanieczyszczeniem wód, któ®e skutkują zagrożeniem występowania brzany. Autor projektu to Bożydar Grozdew. Znaczek ma wartość nominalną 4,90 zł, a jego nakład wynosi 144.000 sztuk. Arkusze sprzedażne zawierają 12 znaczków ułożonych w układzie tête-bêche, co oznacza, że są one umieszczone naprzemiennie głową do góry i na odwrót.